Từng là bãi săn bắn của những lãnh chúa xứ Rajasthan, công viên Ranthambore ngày nay đã trở thành một khu bảo tồn cho giống hổ Bengal oai vệ. Số lượng hổ hoang dã ở đây tăng dần theo thời gian, khiến khu vực này trở thành một trong những địa điểm lý tưởng nhất Ấn Độ để chiêm ngưỡng chúa sơn lâm.
“Chào mừng đến phòng làm việc của tôi!”, Soulin tự hào giới thiệu khi chúng tôi vừa qua cổng vào vườn quốc gia Ranthambore. Một nhà tự nhiên học trẻ tuổi và đầy nhiệt huyết, Soulin đồng hành với tôi trong chuyến safari đầu tiên ở Ấn Độ. Cùng với bác tài và một người dẫn đường, chúng tôi là những người đầu tiên vào công viên ngày hôm đó. Bầu không khí vẫn còn se lạnh và những giọt sương sớm vẫn còn đọng lại trên những bụi cây ven đường.
Tôi nhớ mình đã háo hức thức dậy từ 5 giờ giáng để chuẩn bị cho chuyến đi ngắm hổ Bengal này. Sau khi ăn nhẹ vài miếng bánh, tôi ra khỏi khách sạn thì đã thấy Soulin và đội của cậu chờ sẵn cùng với chiếc jeep (ở đây gọi là gypsy). Khoảng 30 phút sau, chúng tôi đã đến được Zone 3. Khu vực này được đánh giá là đẹp nhất vì ngoài rừng cây còn có cả hồ nước và phế tích. Đây cũng là một trong những khu vực lâu đời nên có rất nhiều loài động thực vật sinh sống tại đây. Trước đây, một chuyến safari bằng xe jeep thế này có thể đi qua cả 10 zone để tìm hổ. Nhưng kể từ mùa hè năm 2022, ban quản lý rừng đã hạn chế việc này. Và mỗi xe chỉ được di chuyển trong một khu vực nhất định.
Công viên Ranthambore
Ranthambore là một trong những khu bảo tồn lớn và nổi tiếng nhất ở phía Bắc Ấn Độ. Nó nằm cách “Thành phố Hồng” Jaipur 130km về phía Đông Nam. Công viên được đặt theo tên của pháo đài Ranthambore có lịch sử từ khoảng thế kỉ thứ 10. Tòa thành sừng sững trên một vách đá, với tầm nhìn ra toàn bộ khu vườn quốc gia. Đây cũng là một trong sáu pháo đài ở bang Rajasthan được vinh danh Di sản Văn hóa Thế giới. Xung quanh pháo đài Ranthambore là những cánh rừng xanh mướt, những đầm phá đầy cá sấu. Cùng với đó là di tích đền đài của những triều đại xưa.
Từng được sử dụng làm nơi săn bắn cho các lãnh chúa, Ranthambore ngày nay đã trở thành thánh địa của loài hổ Bengal cao quý. Kể từ khi trở thành khu bảo tồn vào năm 1980, công viên đã trở nên nổi tiềng nhờ vào số lượng của đàn hổ cứ tiếp tục gia tăng qua mỗi năm. Người ta ước tính có khoảng 80 cá thể đang sinh sống trong một diện tích hơn 1.700 km2, một phần ba trong số đó là hổ con. Một đặc điểm thú vị nữa của hổ ở Ranthambore là chúng rất dạn người. Bên cạnh hổ Bengal khu rừng bao la này còn là nơi ở của hươu sao, linh dương, gấu Ấn Độ, báo đốm và hơn 320 loài chim.
Hành trình tìm hổ Bengal
Công viên Ranthambore những ngày đầu tháng 10 căng tràn sức sống. Những cơn mưa mùa hè đã giải khát cho những cánh rừng khô hạn. Chúng tôi bắt đầu hành trình ở bờ hồ Rajbagh, thiên đường của các loài chim, trước khi tiến sâu hơn vào trong rừng. Linh dương, lợn rừng, hươu sao lần lượt xuất hiện trước mắt tôi. Chúng dường như không mấy quan tâm đến sự xuất hiện của con người và cứ ung dung gặm cỏ. Chiếc xe sau đó đưa tôi lên sườn đồi, băng qua những trảng cây bụi rậm rạp. Từ trên đồi, màu xanh cỏ cây trải dài đến ngút tầm mắt. Từ xanh thẫm của cây dhok, xanh sáng của cây bụi, đến xanh vàng của cỏ hương bài. Soulin còn chỉ cho tôi chim ưng đang đậu trên cành cao để tìm mồi. Hay những chú cú đang ẩn nấp trong thân cây để ngủ.
Ranthambore những ngày đầu tháng 10 căng tràn sức sống.
Tôi còn được dặn là phải chú ý lắng nghe những tiếng kêu của khỉ hay hươu nai. Những sinh vật này có một hệ thống liên lạc hiệu quả để báo cho nhau sự hiện diện của mãnh thú. Tuy cũng có vài tiếng kêu báo động, nhưng chẳng có con hổ nào xuất hiện. Tôi đã dự đoán việc này vì hiện tại là đầu mùa khô, cây cối còn xanh tươi nên có nhiều nơi cho hổ trú ẩn. Thêm vào đó thức ăn nước uống ở khắp mọi nơi, nên có khi hổ còn chẳng đi đến chỗ này. Sau khoảng 90 phút, có người phát hiện hổ gần hồ Rajbagh. Chúng tôi phóng xe đến đó, nhưng vẫn chẳng thấy gì. Bác tài đánh xe chạy một vòng quanh hồ lần nữa. Lần này tôi mới được thấy những cung điện được xây ven hồ. Chúng được thiết kế để làm nơi nghỉ chân cho các maharaja trong những cuộc đi săn.
Đột nhiên, Soulin thốt lên: “Ở đằng kia! Ngay bên dưới cái cây cạnh mép nước”. Tất cả chúng tôi nhìn qua hồ nước. Và ở đó, dưới bóng râm là một con hổ Bengal oai vệ. Nó trông rất thư thả, với mắt nhắm hờ. Dường như nó vừa có một bữa no nê. Con hổ nằm cách tôi khoảng vài trăm mét nên Soulin không thể phân biệt nó là đực hay cái. Tuy tôi không có tấm nào chụp cận cảnh con hổ, nhưng tôi cũng thấy vui vì thấy hổ trong tự nhiên. Nó trông rất khỏe mạnh và oai vệ như tôi đã tưởng tượng.
Kinh nghiệm đi Ranthambore
- Sawai Madhopur là thị trấn gần công viên Ranthambore nhất. Tàu lửa từ Jaipur chạy qua đây khá thường xuyên, mất khoảng 2 giờ. Phần lớn hotel ở Ranthambore đều đón khách từ ga này. Bạn cũng có thể thuê xe từ Jaipur, thời gian cũng tương đương với đi tàu.
- Hiện nay có hai loại xe được phép vào tham quan công viên Ranthambore: Gypsy 4 chỗ và Canter (1 dạng buýt) 20 chỗ. Gypsy sẽ thuận tiện và thoải mái hơn, nhưng giá sẽ cao hơn canter khá nhiều.
- Một chuyến safari tìm hổ thường kéo dài khoảng ba đến bốn giờ. Safari buổi sáng bắt đầu lúc 6:30 và buổi chiều thường bắt đầu lúc 14:30. Tuy nhiên, việc bắt gặp hổ hay không còn tùy vào vận may của mỗi người. Đặc biệt là vào những tháng cuối năm, khi mùa mưa vừa kết thúc.
- Khoảng cuối mùa khô tháng 3, 4 và 5 là thời điểm tốt hơn để ngắm hổ. Khi rừng khô héo, hổ sẽ ít có nơi ẩn mình hơn. Nguồn nước cũng hạn chế nên hổ sẽ phải tìm đến những điểm cung cấp nước cố định.
- Mặc dù hổ Bengal là ngôi sao ở công viên Ranthambore, cảnh quan, pháo đài và những sinh vật khác cũng đáng để chiêm ngưỡng.