Được ví như biểu tượng của nước Nhật, sakura (hoa anh đào) mang một vẻ đẹp tinh tế và thuần khiết. Nó tượng trưng cho mùa xuân, thời điểm vạn vật bừng tỉnh sau một giấc ngủ đông dài. Tuy nhiên, đằng sau hình ảnh những cánh hoa mỏng nhẹ đó còn ẩn chứa những câu chuyện thú vị, đầy ý nghĩa.
Sakura (さくら) thực chất là một nhánh của họ hồng, rosacea. Loại cây này không cho quả, mà chỉ ra hoa vào khoảng đầu tháng 4 khi tiết trời bắt đầu ấm lên. Hoa anh đào phân tán rộng rãi trên khắp thế giới với khoảng 600 loại. Riêng ở Nhật đã có đến hơn 200 loài. Tùy vào giống hoa, mà cánh hoa anh đào có thể có màu đỏ hồng, hồng phấn, hoặc thậm chí trắng như tuyết.
Do địa hình của đảo quốc Nhật Bản trải dài từ Bắc xuống Nam, nên những tỉnh ở phía Nam như Okinawa hay Fukuoka sẽ nở hoa trước nhất. Có thể là bắt đầu từ cuối tháng 3. Sau đó, khối không khí ấm di chuyển dần lên phía Bắc khiến hoa nở Tokyo và Kyoto vào khoảng đầu tháng 4, trước khi chuyển sang Hokkaido vào khoảng cuối tháng 4 hoặc đầu tháng 5.
Hoa anh đào trong văn hóa Nhật Bản
Cũng như núi Phú Sĩ, hoa anh đào mang một ý nghĩa vô cùng quan trọng trong đời sống văn hóa của người dân đất nước mặt trời mọc. Hình ảnh những tán hoa nở rộ vào mỗi độ xuân về đã làm xiêu lòng không biết bao nhiêu người. Từ những người dân bình thường cho đến hoàng tộc, tất cả đều “say” trước vẻ đẹp kì ảo của sakura. Người ta nói rằng hoa đẹp đến vậy là do công chúa Konohanasakuya-hime (hay Sakuya-hime) – nữ thần của sự tinh tế. Nàng đã thổi sức sống vào cho những nụ hoa anh đào khi chúng vừa thức giấc sau giấc ngủ đông.
Vẻ đẹp của sakura cũng đi vào thơ ca nghệ thuật. Không ít thi sĩ, họa sĩ tài ba đã bất tử hóa hình ảnh những cánh hoa anh đào trong các tác phẩm của mình. Đa phần họ đều ca ngợi vẻ đẹp thoáng qua của hoa anh đào. Mặc dù rất đẹp, nhưng sakura rất mỏng manh, yếu ớt. Chỉ một trận mưa hoặc một cơn gió mạnh cũng đã đủ làm cho những cánh hoa rơi lả tả.
Sau khi nở khoảng hai tuần, những bông hoa anh đào cũng sẽ rụng hết. Thay vào đó là những chồi lá non xanh mơn mởn. Điều này làm ta gợi nhớ về bản chất luôn luôn thay đổi của cuộc sống. Có thể trong giây phút này, mọi thứ tươi đẹp, tràn đầy sức sống. Nhưng chỉ trong chớp mắt, tất cả có thể tan biến, trở về hư vô. Do đó, mỗi giây phút trên cõi đời này đều rất đáng quý.
Sakura gợi nhớ về bản chất luôn thay đổi của cuộc sống.
Sakura và tinh thần võ sỹ đạo
Sakura cũng gắn liền với tinh thần võ sỹ đạo. Người Nhật xưa tin rằng mỗi bông hoa là đại diện cho một chiến binh hy sinh vì một mục đích cao cả. Tiêu biểu như trong câu chuyện Jiu-roku-zakura (Hoa anh đào ngày 16). Câu chuyện kể về mối lương duyên giữa một samurai và một cây hoa anh đào trăm năm tuổi.
Khi cái cây bắt đầu úa tàn, vị samurai (lúc bấy giờ đã già) đã quyết định hi sinh sự sống của mình để cứu cái cây. Chỉ một giờ sau lễ hiến tế diễn ra vào ngày 16 của tháng, cây hoa anh đào đã hồi sinh và còn sống mãi cho đến tận ngày nay.
